تاریخ اورشلیم (کتاب)کتاب تاریخ اورشلیم (بیت المقدس)، تالیف دکتر سید جعفر حمیدی متولد ۱۳۱۵ ش است. تحقیقی است تاریخی درباره بیت المقدس یا فلسطین و اقوامی که به مرور ایام در آنجا ساکن بوده و یا به آنجا آمده‌اند؛ این کتاب به زبان فارسی و در سال ۱۳۶۲ ق در یک جلد نوشته شده است. ۱ - ویژگی کتابدر این کتاب تا آن جا که مجال و فرصت بر مولف ایجاب نموده، از آنچه در طول تاریخ طولانی بر این شهر مقدس و در عین حال نگون بخت گذشته، یاد شده است. سرزمین قدس واقع در فلسطین ، در طول تقریبی پنج هزار سال، مکررا مورد هجوم تاخت و تاز ویرانی، آبادانی، دگرگونی، تغییر حکومت و مذهب و نام قرار گرفته است. در این کتاب سعی شده از ماخذ و منابع متقن و معتبر استفاده شود و از استفاده از نوشته‌های مغشوش و مغرضانه، خودداری گردد. ۲ - ساختار کتابکتاب از یک مقدمه توسط مولف محترم و هفت بخش تشکیل یافته است. در پایان کتاب نیز از توضیحات بعضی از نام‌ها و عناوین و اماکن یاد شده در کتاب، به عنوان یک فصل جدا یاد شده است. در ادامه آن، کتاب شناسی‌ای در حد ذکر نام کتاب و نویسنده و محل چاپ، ذکر شده است و در آخر فهرستی از اعلام یاد آورد گردیده است. ۳ - گزارش محتوا۱. در بخش نخست، مولف به ریشه‌های تاریخی واژه اورشلیم و اقوام ساکن آن پرداخته است و بیان می‌دارد که این واژه، ترکیبی از دو کلمه «اور» و «شلیم» می‌باشد که اور در عبری به معنی آتش ، روشنایی، مقدس ، و شلیم، به مفهوم شهر ، صلح ، سلامتی و آرامش ذکر شده است؛ که روی هم به معنی شهر مقدس، شهر روشنایی، شهر صلح و آرامش و همچنین میراث مقدس می‌باشد. [۱]
تاريخ اورشليم ،سید جعفر حمیدی، ص۱۳.
۲. در بخش دوم به ریشه‌های باستانی اورشلیم اشاره می‌کند و می‌گوید که شهر قدیم آن در خلال تاریخ و در مسیر ویرانی‌های متعدد به عمق ۴۰ تا ۷۰ پا، زیر انبوهی خاک مدفون شده و امروز فقط قسمت کوچکی از شهر قدیمی بر جای مانده است. معبد یا هیکل که بر روی صخره مقدس بنا شده در بلندترین نقطه ی شهر قرار گرفته بود، اما امروزه سطح معبد و حرم شریف با سطح شهر یکسان است. ۳. در بخش سوم، از گذشته بیت المقدس قبل از میلاد مسیح سخن می‌گوید و بیان می‌دارد که از اولین اسارت یهود و تسخیر اورشلیم به دست تیگلت پلسر، و حمله دوم، توسط شلمنصر و ویرانی سوم که به دست بخت النصر در سه نوبت روی داده، جمعا مدت یک صد و شصت سال و ویرانی و سکوت اورشلیم که به دست بخت النصر در سال ۵۸۴ ق انجام گرفت به تنهایی، مدت هفتاد سال به طول انجامیده است. همچنین در این بخش از ذوالقرنین و تورات ، ذوالقرنین و قرآن مجید ، یاجوج و ماجوج ، تجدید بنای بیت المقدس، اسکندر مقدونی و بیت المقدسی که پس از وی بوده سخن به میان می‌آورد. [۲]
تاريخ اورشليم ،سید جعفر حمیدی، ص۱۱۱.
۴. بخش چهارم مربوط می‌شود به دوره حضرت مسیح و ورود این پیامبر خدا به این سرزمین، به علاوه دوره بعد از حضرت مسیح را نیز بیان می‌کند که و این که چند تن از حواریون به تبلیغ دین او پرداختند. ۵. بخش پنجم به موضوع اسلام و بیت المقدس پرداخته است و می‌گوید که مقارن با ظهور اسلام، بیت المقدس دوبار در بین دو قدرت بزرگ آن زمان ؛ یعنی ایران و روم شرقی دست به دست گشت که ابتدا خسرو پرویز امپراتور ساسانی ، قدس را از دست رومیان بیرون آورد و صلیب عیسی را به پایتخت ایران منتقل نمود، بعد در سال ۶۲۹ میلادی، مجددا فلسطین و سوریه به دست هراکلی امپراتور روم افتاد و صلیب عیسی از پایتخت ایران به بیت المقدس منتقل گردید. ۶. بخش ششم مربوط می‌شود به قدس در قرون اخیر و جریان‌های قبل از سلطه انگلیس و نخستین گام‌هایی که صهونیست جهانی برای اسکان مهاجران یهود در فلسطین برداشتند. ۷. بخش هفتم نیز درباره قدس امروز و سازمان آزادی بخش فلسطین و همچنین جنگ‌هایی که در این دوران در آن منطقه صورت پذیرفته است، می‌باشد. ۴ - پانویس
۵ - منبعنرم افزار جغرافیای جهان اسلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). |